Felsefe, Din ve Tevil: Faslul-makal f takrir ma beynes-seria vel-hikme minel-ittisal: Faslu’l-makal Fi Takrir Ma Beyne’ş-şeri‘a Ve’l-hikme Mine’l-ittisal

Islam felsefesi geleneginde din ile felsefe arasindaki iliskinin mahiyetine dair tartismalarin tarihini, felsef
etkinligin Islam dünyasindaki baslangic dönemlerine kadar geri götürmek mümkündür. Ilk defa Kind ö.
252866 tarafindan ele alinan bu iliski, cesitli filozoflar tarafindan farkli acilardan yorumlanmistir. Nihayet
Gazzal ö. 5051111 bilhassa Tehafütül-felasife ve el-Munkiz mined-dalal vel-mufsih bil-ahval adli eserlerinde
bu sorunu felsefe ve filozoflara yönelik elestirel bir yöntemle incelemis ve bu inceleme neticesinde Farab ö.
339950 ve Ibn Sna ö. 4281037 gibi Islam dünyasinda hakim felsef gelenek olan Messaligin büyük
temsilcilerini tekfr etmistir. Onun bu sert elestirilerine felsefe cephesinden cevap ise Endülüsteki Islam felsefe
geleneginin son büyük temsilcisi olan Ibn Rüsdden ö. 5951198 gelmistir. O bir yandan Aristotelesin ö. 322
MÖ eserlerine farkli üslup ve hacimlerde serhler yazarken, diger yandan da Gazzalnin elestirileri ile bu
elestirilerin Endülüsteki yansimalarina cevap olmak üzere Faslul-makal f takrri ma beynes-sera vel-hikme
minel-ittisal ile el-Kesf an menahicil-edille f akaidil-mille ve Tehafütü Tehafütil-felasife adli eserlerini kaleme
almistir.
Elinizdeki calisma, Ibn Rüsdün fakh kimligiyle din karsisinda felsefenin mesruiyetini, din bilgi ile felsef bilgi
arasindaki uyumu ve din naslari yorumlamada felsefbilimsel bilginin degerini büyük bir vukfiyetle ele aldigi
Faslul-makalin metin ve tercümesini icermektedir. Din-felsefe iliskisini özel olarak ele alan ilk eser olma
özelligine sahip olan Faslul-makalde ele alinan meseleleri derinlestirmeyi saglamak üzere üc metne de ek olarak
yer verilmistir Ibn Rüsdün Allahin tikelleri bilip bilmedigi meselesini inceledigi Damme fil-ilmil-ilahsi Ilah
Bilgi Konusunda Ek, el-Kesfin sonunda tevile konu olmalari acisindan din naslara dair yaptigi besli tasnifi
iceren kisim ve Faslul-makal ve el-Kesfte sitayisle bahsettigi Gazzalnin Faysalüt-tefrika beynel-Islam vez
-zendeka adli eserindeki besli varlik tasnifi ve tevil asamalarina dair bölüm.