Teoria zla: O empatii i genezie okrucieństwa (MISTRZOWIE PSYCHOLOGII)

Zaburzenie borderline. Psychopatia. Autyzm i zespol Aspergera. Ludzie cierpiacy na te zaburzenia maja pewna wspolna ceche - brak empatii. W niektorych wypadkach bywa on bardzo niebezpieczny (pomysl o masakrze w Columbine High School), podczas gdy w innych moze oznaczac po prostu odmienny sposob interpretowania swiata (czego przykladem jest Kim Peek, pierwowzor glownego bohatera filmu Rain Man).
Jakie sa przyczyny niezdolnosci do empatii? Co sie tak naprawde dzieje, kiedy tracimy pragnienie rozumienia uczuc innych ludzi i troszczenia sie o nie (albo gdy nigdy nie doswiadczylismy tego pragnienia)?
W ksiazce Teoria zla Simon Baron-Cohen, wybitny psycholog i laureat nagrod naukowych, ktory od dziesiatkow lat zajmuje sie badaniem autyzmu, przedstawia nowa, oparta na wiedzy o mozgu teorie ludzkiego okrucienstwa. Baron-Cohen zaglebia sie w neuronauke i anatomie ludzkiego mozgu, wyjasniajac, jak dziala tak zwany mozgowy obwod empatii. Nieprawidlowe funkcjonowanie tego obwodu - dowodzi autor - lezy u podstaw braku empatii. Co jednak odroznia niezwykle zachowania, takie jak te obserwowane u osob autystycznych, od bezwzglednych czynow psychopaty? Zdaniem Barona-Cohena istotne znaczenie maja nie tylko czynniki biologiczne, ale takze spoleczne i srodowiskowe, miedzy innymi zaniedbywanie przez rodzicow, krzywdzenie i doswiadczanie glebokiej nieufnosci. Opierajac sie na wlasnych badaniach autyzmu i empatii, autor przedstawia krytyczne spojrzenie na naukowa teorie wspolczucia i nawoluje do istotnej zmiany sposobu, w jaki wyjasniamy ludzkie okrucienstwo, a nawet tego, jak traktujemy ludzi, ktorzy sie go dopuszczaja.

Simon Baron-Cohen - profesor psychopatologii rozwojowej na wydzialach psychologii eksperymentalnej i psychiatrii Uniwersytetu Cambridge. Dyrektor uniwersyteckiego Centrum Badan Autyzmu oraz wykladowca Trinity College i British Academy. Laureat prestizowych nagrod, takich jak Medal Spearmana, Nagroda im. May Davison za wybitne osiagniecia w dziedzinie psychologii klinicznej oraz Nagroda Prezesa Brytyjskiego Towarzystwa Psychologicznego. Amerykanskie Towarzystwo Psychologiczne uhonorowalo go Nagroda im. McAndlessa. Autor ksiazek The Essential Difference i Mindblindness. Mieszka w Cambridge w Anglii.